De lopende band

De manufactuur was voor de i8e eeuw wat de IT-sector is in de huidige economie. Hier werden ambachtslieden samengebracht kantoorruimte huren amsterdam die voordien zelfstandig in verschillende beroepen hadden gewerkt. Karl Marx, die een scherp oog had voor de binnenkant van het werk, heeft het arbeidsproces als volgt beschreven:
‘Bijvoorbeeld was een koets het totaalproduct van een groot aantal onafhankelijke handarbeiders, als wagenmakers, zadelmakers, snijders, slotenmakers, geelgieters, draaiers, passementmakers, glazenmakers, lakwerkers, vergulders, enz. De koetsenmanufactuur verenigt al die kantoorruimte huren leeuwarden verschillende handwerkers in een arbeidsbedrijf, waar zij elkander in de hand werken. Het is waar dat men een koets niet kan vergulden eer zij gemaakt is. Maar worden vele koetsen gelijktijdig gemaakt, dan kan een gedeelte voortdurend verguld worden, terwijl een ander deel een vroegere fase van het productieproces doorloopt. ( … ) Intussen treedt weldra een gewichtige verandering in. De snijder, slotenmaker, geelgieter enz. die enkel met koetsenmaken bezig is, verliest van lieverlede met de gewoonte ook de bekwaamheid om zijn oude handwerk in volle kantoorruimte huren rotterdam uitgebreidheid toe te passen.’4
In deze beschrijving werpt de lopende band haar schaduw vooruit. De arbeidsverdeling dateert vanaf het tijdstip in de geschiedenis dat de mensheid het stadium achter zieh liet waarin zij zieh uitsluitend bezig moest houden met het vergaren van voedsel. De oudste beschavingen kenden al een afzonderlijke klasse van ambachtslieden in verschillende beroepen: een verdeling van de arbeid. De middeleeuwse stedelijke economie met haar gildenstructuur was geheel volgens dit kantoorruimte huren zwolle verdelingsprincipe georganiseerd. Maar het industriele kapitalisme bracht een verdeling binnen de arbeid, dat wil zeggen specialisatie op steeds kleinere deelgebieden. Het is een onderscheid om in gedachten te houden.